Sommige namen zijn al zo’n lange tijd onderdeel van je leven dat je niet anders meer weet. De naam Frits Spits is onherroepelijk voor altijd verbonden aan de radio en zit diep geworteld in mijn radiobewustzijn.
In 1973 verraste de 25 jarige Frits Ritmeester de luisteraars met zijn eigenzinnige kijk op muziek en vooral met zijn mooie volzinnen.
Een nieuwe diskjockey was geboren. Een radiopresentator heette toen nog zo. Het was het jaar dat ik zelf voor de eerste keer achter de microfoon van Veronica mocht zitten. Ik kende de dj’s van Veronica maar deze stem was toch anders.
We zijn dus gelijk begonnen met een totaal andere afloop. Ik fotografeer nu Spits en hij draait muziek voor me en vertelt me alles over de taal achter het liedje.…..
Met een voorzichtige start bij de VARA onder de vleugels van Felix Meurders is Frits Spits uitgegroeid tot een icoon binnen de radiowereld.
Er zullen maar weinig radioluisteraars zijn die de naam Spits niet kennen. De naam Ritmeester was indertijd te lang en Spits dekt de lading.
Kort en krachtig en vooral sterk.
Frits Spits heeft eigenlijk zijn hele leven in het teken van de muziek gezet.
Tijdens zijn studententijd was hij al diskjockey en het feit dat hij zijn doctoraalscriptie aan de Universiteit van Utrecht met de tekstpatronen in de Nederlandstalige hits afrondde zegt eigenlijk al genoeg over zijn voorliefde voor de Nederlandse taal en de muziek.
Ongetwijfeld zal de meester van de Nederlandse radiotaal de fouten uit dit schrijfsel direct herkennen en het in een keurig verpakte kritische noot aanbieden.
Hij mag het. Als er iemand van betekenis is geweest voor de Nederlandse radio dan is het deze Frits Spits wel.
Hij past ook in het rijtje met namen als Joost den Draaier en Rob Out.
Zijn grote doorbraak zit verweven in zijn legendarische radioprogramma De Avondspits dat hij in 1978 boven radio luisterend Nederland los liet.
Het programma liet 10 jaar lang kennis maken met de smaak van Spits en toonde ontegenzeggelijk aan hoeveel invloed de muziekkeuze van Frits Spits had en eigenlijk nog steeds heeft.
Sinds 1995 zijn er de programma’s als “KRO’s tijd voor twee” en en natuurlijk ” De strepen van Spits”. Hoe hij het voor elkaar krijgt? Ik weet het niet maar zijn programma’s worden radiolegendes. Ook zijn huidige radioprogramma heeft erg veel trouwe luisteraars.
De waarde van zijn programma is enorm groot. Als je in de Strepen gedraaid werd kon het een doorbraak zijn zoals ook de hits ruim uitgemeten herhaald werden in zijn Avondspits.
Dat ik niet de enige ben die grote waardering kan opbrengen voor deze radioman bewijst wel de hoeveelheid onderscheidingen die hij ontving .
Van Ridder in de Orde van Oranje Nassau tot de Groenman-taalprijs, de Zilveren reismicrofoon en de Marconi Award . Het is hem gegund.
Als ik Amy MacDonald hoor denk ik aan Spits. …… Caro Emerald mag Spits erg dankbaar zijn en zelfs The Eagles weten van het bestaan af van deze eigenzinnige Nederlandse radioman.
Misschien komt het ook wel door dezelfde muzieksmaak dat ik deze man zo waardeer.
Hoewel hij zo af en toe best weleens zichzelf kon overschreeuwen bleef hij toch altijd wel een beetje de keurige student Nederlands met een hart in Eindhoven.
Mijn eerste kennismaking was in 1973 en ik hoop nog heel lang de stem van Frits te mogen horen.
Ik heb hem in diverse hoedanigheden mogen mee maken. Tijdens de radio uitzendingen van de Top 2000 heb ik hem uitvoerig in beeld gebracht en ook tijdens het jubileum van Harry Sacksioni in Carré liet hij zijn vakkunde blijken. Deze week kwam hij bij mij weer veel op m’n scherm. In het nieuwe boek van Rob de Nijs mocht ik hem opnemen met de zanger.
Toch….in zijn televisieprogramma’s zoals KRO’s ontbijt tv bleef hij gewoon de radiopresentator en ook tijdens de diverse presentaties hoorde ik alleen maar de radiostem.
Zo nauw verbonden ben je dan met het medium dat je tot grote hoogte bracht. Frits gaat door het land en vertelt over zijn boek waarin hij de Nederlandstalige parels belicht. Een verademing om te horen en altijd weer fijn als we elkaar ergens in het land ontmoeten.
Top op heden is Frits, voor mij, de onbetwiste koning in radioland. Zijn “Taalstaat” is het boegbeeld van de betere Nederlandstalige muziek.
Wanneer neemt zo’n man afstand van zijn radiotroon? Ik denk dat iemand hem er af moet stoten want zelf voelt hij zich nog heel prettig daar hoog boven radioland.
Van mij mag hij.
Oja……deze week draaide ik de lp van Splinter weer eens. Wie ? Splinter !
Frits liet me kennis maken zoals hij het alleen kon. Het feit dat ik deze nog steeds van stal haal en dan steeds aan Frits moet denken zegt genoeg.
Met dank aan Spits……..
https://www.nporadio1.nl/de-taalstaat
Talloze Nederlandse componisten, tekstschrijvers en artiesten hebben de afgelopen decennia kunnen rekenen op de steun en waardering van de nu 72-jarige radiomaker en presentator Frits Spits. Hij heeft de afgelopen ruim veertig jaar in uiteenlopende programma’s de ontroerende pracht van melodieën en de zeggingskracht van het Nederlandstalige lied bij een breed en geïnteresseerd publiek onder de aandacht gebracht. Door simpelweg steeds weer die volstrekt unieke, betoverend mooie, meeslepende Nederlandstalige liedjes te draaien die zich kenmerken door de tekstuele rijkdom en onverwoestbare melodieën. Van Lennaert Nijgh tot Frank Boeijen, van Liesbeth List tot De Jeugd van Tegenwoordig, van Guus Meeuwis tot Maaike Ouboter en van Wende Sneijders tot Diggy Dex.
Doordat zijn programma’s zich altijd wisten te onderscheiden door een volstrekt originele aanpak en opzet, waarin Frits Spits zelf excelleerde als de uitermate welbespraakte vakman, wist de radiomaker altijd een grote groep mensen uit verschillende leeftijdscategorieën en uit alle lagen van de bevolking te bereiken. Zijn stem, zijn stijl, de samenstelling van het programma en zeker ook zijn muziekkeuze vormden tezamen voor veel luisteraars het ideale muziekkompas. Niet voor niets werd hij in 2019 al door een vakjury van de VARA-gids uitgeroepen tot ‘Belangrijkste Radiomaker Van De Eeuw’. Collega’s noemen hem dan ook vaak een radiokunstenaar.
De Avondspits, dat in 1978 startte, maakte van Frits Spits een nationale bekendheid. Nadat hij tien jaar voor de NOS dit programma had gemaakt, stapte hij over naar TV voor het programma Nieuwsspits. In 1990 keerde hij terug op Radio 3 met opnieuw de Avondspits om vanaf 1995 het dagelijkse programma Tijd Voor Twee bij de KRO op Radio 2 te presenteren.
Het mag geen verbazing wekken dat Spits, opgeleid als docent Nederlands, de Nederlandse taal altijd een belangrijk onderdeel van zijn programmaformules heeft laten zijn. Het best wordt dat geïllustreerd door zijn huidige en veelbeluisterde radioprogramma De Taalstaat, dat elke zaterdag op Radio 1 te horen is. Illustratief is tevens de Visser-Neerlandiaprijs, die Spits kreeg tijdens het congres van Onze Taal in 2017 vanwege de inzet voor de taal.
Frits Spits schreef ook verschillende boeken, zoals ‘Zestig Strepen’, over de liedjes die bepalend zijn geweest voor zijn eigen muzikale voorkeuren. In zijn boek ‘De Standaards van Spits’ gaat de radiomaker in op zijn persoonlijke selectie van de negentig mooiste Nederlandstalige liedjes. In 2017 kreeg het boek een vervolg, De Standaards van Spits II, met nog eens 81 door Spits beschreven nummers.
In alles wat de radiomaker heeft gedaan, is de Nederlandse taal en dus ook het Nederlandstalige lied, steeds weer het terugkerend ankerpunt. Daarmee heeft Frits Spits op volstrekt unieke en vakkundige wijze de Nederlandse muziekindustrie in het algemeen en een groot aantal componisten, tekstschrijvers en muzikanten in het bijzonder, een zeer grote dienst bewezen. Als pleitbezorger voor de kracht en pracht van de eigen taal in de muziek is hij als radiomaker cruciaal geweest voor de carrières van zowel de componisten en tekstschrijvers als ook uitvoerende muzikanten. Niet voor niets deelt Frits Spits ook altijd de namen van de componisten en tekstschrijvers met zijn luisteraars. Zij zijn immers de makers van al dat moois.
Voor alles wat Frits Spits in zijn nu ruim 40-jarige radiocarrière voor de Nederl
